Көлеңкелі экономика-елдің ең күрделі мәселесі
Маңғыстау облысының кәсіпкерлер палатасында Кәсіпкерлік субъектілері мен экономикалық тергеу қызметінің өзара іс-қимылы бойынша шаралар мәселесі Кәсіпкерлердің құқықтарын қорғау және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі Кеңестің отырысы өтті.
Кеңес төрағасы Ш.Сұлтанов көлеңкелі экономика дегеніміз-экономикалық және ұлттық қауіпсіздікке қатер төндіретін, ел дамуына үлкен зиян келтіретін елдің ең күрделі проблемаларының бірі, сондықтан оған қарсы күрес жаппай болуы тиіс екенін атап өтті.
Көлеңкелі экономика – мемлекеттік есепке алу мен бақылаудан тыс дамитын және өзара байланысты екі белгіге ие шаруашылық жүргізуші субъектілердің қызметі, атап айтқанда, тек өз мүддесі үшін бақыланбайтын кіріс алу және қосымша экономикалық пайда алу мақсатында фискалдық бақылаудан толық немесе ішінара шығарылған кіріс алу мақсатында заңсыз қызмет.
ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Қаржы министрлігі жанындағы Экономикалық тергеу қызметінің жұмысын көлеңкелі экономикамен күреске бағыттауды тапсырды.
Оның айтуынша, ел ІЖӨ-сінің үштен бір бөлігі көлеңкеде тұр, бұл бюджет кірістерін арттыру үшін үлкен әлеует береді.
Қазіргі уақытта көлеңкелі экономикаға қарсы іс-қимыл жөніндегі уәкілетті органдардың міндеттерін айқындайтын заңнамалық база құрылды, салық төлеуден, контрабандадан жалтарғаны және тауарлардың, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің заңсыз көлеңкелі айналымына байланысты басқа да іс-әрекеттер үшін әкімшілік және қылмыстық жауапкершілік белгіленді.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 29.12.2018 ж. № 921 Қаулысымен көлеңкелі экономикаға қарсы іс-қимыл жөніндегі 2019-2021 жылдарға арналған жоспар бекітілді. Жоспардың іс-шаралары Салық және кеден төлемдерін төлеуден жалтаруға қарсы күреске, қолма-қол ақшасыз төлемдерді дамытуға, мемлекеттік қаржыны тиімді басқаруға, бизнес-ортаны жетілдіруге, сондай-ақ әлемдік практиканы ескере отырып, көлеңкелі экономиканы бағалауға бағытталған.
Жоспардың негізгі бағыттары: салықтық және кедендік әкімшілендіруді цифрландыру; қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды дамыту; Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға қарсы іс-қимыл жасау; заңнаманы жетілдіру болып табылады.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 12 желтоқсандағы № 827 қаулысымен бекітілген "Цифрлық Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасы іске асырылуда, оның индикаторларының бірі көлеңкелі экономиканың үлесін әлемнің ТОП-30 елімен салыстырылатын деңгейге дейін төмендету болып табылады.. Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарында ЖІӨ-ге қатысты көлеңкелі экономиканың үлесін 2025 жылға қарай 20% - ға дейін төмендету жөніндегі индикатор көзделген.
Көлеңкелі экономиканың өсуіне үш топ ықпал етуде. Біріншіден, жоғары салықтар кіретін Экономикалық. Екіншіден, әлеуметтік-халықтың өмір сүру деңгейінің төмендігі, жұмыссыздықтың жоғары деңгейі, жалақы төлемеу, ауызша келісім бойынша жұмыс және үшіншіден, құқықтық факторлар - бұл қолданыстағы заңнаманың жетілмегендігі, меншік құқығының қорғалмауы.
Көлеңкелі экономиканың көбеюіне негізгі себептердің бірі-бәсекелестік, баға бостандығы.
Көлеңкелі экономикаға қарсы іс-қимылда кәсіпкерлік қызмет субъектілері мен экономикалық тергеу қызметінің өзара іс-қимылы жөніндегі шаралар туралы ЭД қызметкері М.Елеуова баяндама жасады. Ол палатамен бірлесіп жүргізілген талдау негізінде көлеңкелі экономиканың пайда болуына ықпал ететін себептер мен жағдайлар туралы аймақтағы мәселеге егжей-тегжейлі тоқталды.
Кәсіпкерлердің құқықтарын қорғау және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі кеңес отырысының қорытындысы бойынша дөңгелек үстелдер мен семинарлар ұйымдастыру туралы шешім қабылданды. Қандай да бір құқық бұзушылық туралы белгілі болса, 8-7292- 40-34-96 сенім телефонына қоңырау шалуға шақырады.
Пікір қалдыру:
Пікірлер: