Беларусьте қазақстандық тасымалдаушылар қандай проблемаларға тап болды?
Тасымалдау саласындағы бизнес мәселелері ҚР ҚМ Мемлекеттік кірістер комитеті, ҚР ИИДМ Көлік комитеті, қазақстандық тасымалдаушылар және Беларусь тарапынан – РБ Мемлекеттік кеден комитетінің басшылығы және РБ Көлік және коммуникациялар министрлігінің қатысуымен «Атамекен» ҰКП алаңында талқыланды.
Жағдай шынымен өзекті, дейді тасымалдаушылар. Кеден кодексіне сәйкес тауарларды тек бір тасымалдаушы ғана сапар басынан бастап соңғы пунктке дейін тасымалдауға тиіс. Сонымен қатар, Беларусь аумағына кіретін еуропалы жүктерді ЕАЭО тасымалдаушылары қайта тіркейді.
Қазақстан тарапы Беларусь немесе қазақстандық тасымалдаушылар тасымалдайтын жүктерді ҚР аумағы арқылы тасымалдауға рұқсат берді. Бірақ бұған қарамастан, Беларусь кеденшілері өткен жылдан бастап қазақстандықтардан қосымша құжат – Беларусь Республикасының Үшінші елдерге/елдерден тауар тасымалдауға рұқсатын сұрайды. Сонымен қатар, бұл шара ЕАЭО құқығын бұзу саналады.
«ЕАЭО туралы келісімшарттың үйлестірілген саясаты туралы хаттамаға сәйкес ЕАЭО-ға мүше мемлекеттер арасында автомобиль көлігімен тасымалдау рұқсатсыз негізде жүзеге асырылады», – деп атап өтті «Атамекен» ҰКП төрағасының орынбасары Тимур Жаркенов.
Қазақстандық ИИДМ деректері бойынша Қазақстан Беларусь тасымалдаушыларынан мұндай рұқсаттарды талап етпейді. Егер мұндай талап жалғаса берсе, қазақстандық тарапқа қарымта шараларды қолдану сияқты басқа амал қалмайды.
«Мәселені қайта қарауды және бұрынғы тәртібіне оралуды сұраймыз», – дейді көлік ведомствосының өкілі Селим Қуанышұлы.
Бұл мәселе жалғыз емес. Тасымалдаушылар басқа әкімшілік кедергілер туралы да айтты.
Мәселен, «A. T. Logistics» ЖШС басшысы Павел Телицын Беларусьте бірнеше айға созылуы мүмкін және реттелетін мерзімдері жоқ транзиттік жүктердің кешігуі туралы айтты. Бұл бизнес үшін үлкен шығын.
«Біз есеңгіреп қалдық, тауарды түсіріп, кетуге тура келді», – дейді ол.
Кәсіпкердің айтуынша, биыл сәуірдің соңында компанияның жүк көлігі «Каенный лог» өткізу пунктінде тоқтатылды. Беларусь кеденшілері жүктің құнын тексеруді тағайындады. Содан бері бірнеше ай өтті, тексеру әлі аяқталған жоқ.
Халықаралық автомобиль тасымалдары одағы (ҚазАТО) бас директорының орынбасары Виталий Поплавский тауарларды ЕО елдерінен тасымалдау кезінде тасымалдаушы ЕАЭО Кеден кодексінің нормаларына сәйкес ресімделген транзиттік декларацияны ұсынатынын атап өтті. Онда тағайындалған кеден – ҚР көрсетілген. Алайда, Беларусь шенеуніктері құжаттағы ақпаратты түсіндірусіз өзгертеді және Ресей Федерациясының «Красненский» (ішкі кеден) бекетіне жібереді.
Әрі қарай келесі айтылған кеденге келгеннен кейін тасымалдаушы өзінің ауыр жүктерін уақытша сақтау қоймасына (УСҚ) орналастыруға міндетті. Ол ақша тұрады. Көлік құралының УСҚ-да болған әр күні үшін қосымша ақы алынады. Бірақ бұл бәрі емес.
Жаңа декларацияны рәсімдеу қажет, мұнда сіз ресейлік брокерлердің қызметтерін қосып, 2-3 күн жоғалтуыңыз керек.
Сондай-ақ, бизнес РБ кеден органдары кәсібін адал жүргізіп жатқан қазақстандық тасымалдаушыларға қатысты біржақты тәртіпте қолданатын навигациялық пломбалар проблемасын және нақты жауап алғысы келетін басқа да процедураларды көтерді.
ҚР ҚМ КХД транзит басқармасының басшысы Арман Жалитовтың айтуынша, қазақстандық тасымалдаушылардың өтініштері оларға жиі келіп тұрады. Егер мұндай проблема жалғаса берсе, онда бұл мәселені келіссөздердің жоғары деңгейіне шығару қажет.
«Өткен жылдан бастап Қазақстан аумағында Беларусь және Ресей асымалдаушыларының нарығы айтарлықтай өсті. «Красненский» бекеті бойынша МКК-да мұндай фактілер жоқ. Керісінше, біз ЕАЭО елдерінің тасымалдаушыларында, Қытай шекарасында, Қазақстан-Өзбекстанда туындайтын барлық мәселені шешуге барамыз», – дейді ол.
Өз кезегінде РБ Мемлекеттік кеден комитеті төрағасының бірінші орынбасары Александр Валиев кейбір мәселелер бойынша кедендік тәжірибеде орын алатын жалпы дәлелдер келтірді. Жалпы, Беларусь тарапы әр жағдайды жекелей қарау қажет екенін атап өтті. Ол қазақстандық бизнестің сынын қаншалықты әділ екенін түсінуге дайын екенін айтты. Александр Валиев тасымалдаушылардың мемлекеттік тиесілілігі бойынша бөлу жоқ екенін атап өтті.
Жиынды Ұлттық палата төрағасының орынбасары Тимур Жаркенов қорытындылады. Ол Қазақстан мен Беларусьтің кеден және көліктік бақылау органдарының өкілдеріне алғысын білдіріп, мұндай фактілер үрдіске айналмайтынына сенім білдірді.
«Атамекен» ҰКП болашақта мұндай прецеденттерді болдырмау үшін барлық кедергіні пысықтауға ниетті. Шілденің бірінші жартысында бизнестің жекелеген мәселелері бойынша қайта кеңес өткізу жоспарланған.
Пікір қалдыру:
Пікірлер: