Денсаулық сақтау жүйесіндегі қаржылық дағдарыс: ұлт денсаулығына қауіп
Соңғы уақытта «Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасына кредиторлық берешекке тап болған медициналық мекемелерден көптеген өтініш түскен. Бұл проблемалар олардың қаржылық тұрақтылығына қауіп төндіреді және соның салдарынан қазақстандықтар үшін медициналық көмектің қолжетімділігін төмендетеді.
ҰКП бастамасымен өткен жиында елдің медициналық мекемелері қаржылық қиыншылық алдында тұрғаны айтылды. Іс-шараға Денсаулық сақтау министрлігі, Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры, Республикалық электрондық денсаулық сақтау орталығының және медициналық қауымдастықтың өкілдері жиналды.
Жыл басынан бері медициналық ұйымдарға берешек күрт өскен. ӘМСҚ тарапынан қаржыландырудағы жүйелік кідірістер бес айға дейін созылған, бұл медициналық мекемелерді өз шығындарын жабу үшін аванстық қаражатты пайдалануға мәжбүр етуде. Ал бұл өз кезегінде қаржылық тұрақтылыққа нұқсан келтіріп, сапалы қызмет көрсету қабілетін төмендетеді. ҰКП Медициналық қызметтер департаментінің директоры Назгүл Қабдрахманова атап өткендей, медициналық ұйымдар мемлекеттік органдардың ережесіне кірмеуі тиіс.
ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің 2023 жылғы ақпанда амбулаториялық қызметтерге желілік шкала бойынша ақы төлеуді енгізуі жағдайды ушықтырды. Көрсетілген қызмет бойынша төлемнің орнына медициналық мекемелер ӘМСҚ-ның ай сайынғы жоспарында белгіленген лимит бойынша қаражат алады. Аталған жаңашылдық одан сайын қаржылық тұрақсыздыққа әкелді.
«Бизнес қауымдастық сызықтық шкалаға қарсы болғанымен, қаражат жетіспеушілігіне түсіністікпен қарады. Біз Қордың ішінара мазмұнын және қозғалыс мәселесін қарастыруды сұрадық. Бірақ бір жылдан астам уақыт өтсе де, әзірге сол қалпы. Бүгінде біз кезекті кідірісті байқап отырмыз», - деді Ұлттық палата өкілі.
Қазақстандық медициналық зертханалар қауымдастығының аға заңгері Арман Әбеновтің мәліметі бойынша, жеке зертханалар алдындағы берешек ағымдағы жылдың алғашқы жарты жылында 8 млрд теңгеден асты. Осыған байланысты реагент жеткізушілері жеткізілімдерін тоқтатып, зертханалық диагностиканың орындалуына қауіп төндіреді.
«Қарыздар сомасы реагенттерді сатып алуға әсер етуде, шамамен 50% мемлекеттік тапсырыс бойынша бірлесіп орындау қызметі тұр. Бүгінде 3-4 айға жетерлік реагент қоры қалды. Әрі қарай, біз халық тіркелген емханалар мен ұйымдарға қызмет көрсетуден бас тартуға мәжбүр боламыз. Бұл әсіресе, маңызды сынама тапсыратын науқастар үшін қажет. Мәселен, ағзалары трансплантацияланған және эпилепсиямен ауыратын адамдар», - деді ОЛИМП КДЛ Маркетинг және инновациялар жөніндегі директоры Алексей Балась.
Өз кезегінде ӘМСҚ актілер осы жылдың қаңтар-наурыз және сәуір айының жартысына төленгенін хабарлады.
«Сәуір айындағы төлемдерді шілде айының соңына дейін төлеп, мамыр айындағы актілерді төлеуге көшу жоспарлануда. Қаржыландыру кезеңдері қазақстандықтарға медициналық көмек көрсетуге әсер етпегенін және әсер етпейтінін атап өткім келеді», - деді Әлеуметтік медициналық сақтандыру Қоры Басқарма төрағасының орынбасары Индира Саркенова.
Алайда, жиынға қатысушылар денсаулық сақтау саласындағы орын алып отырған бұл жағдай шешілмесе, оның салдары ауыр болатынын жеткізді.
«Атамекен» ҚР ҰКП Денсаулық сақтау жүйесіндегі ағымдағы жағдай алаңдаушылық тудыруда. Қаржылық тұрақсыздық пен қызмет көрсету бойынша ақы төлеудегі кідірістер медициналық мекемелерге ғана емес, халық денсаулығына да әсер етуі ықтимал. Жағдайды тұрақтандыру үшін Денсаулық сақтау министрлігі, ӘМСҚ және РЭДСО тарапынан жедел іс-қимыл қажет.
Осыған байланысты, Ұлттық палата ҚР Денсаулық сақтау министрлігін медициналық мекемелерді қаржыландыруды жақсарту және көрсетілген қызметтерге уақтылы ақы төлемегені үшін лауазымды тұлғаларды жауапкершілікке тарту жөнінде шаралар қолдануын сұрайды.
Пікір қалдыру:
Пікірлер: